A ClockWork Orange Otomatik Portakal
- Son Güncelleme: Pazar, 10 Ocak 2016 05:00
- Cengiz EREN tarafından yazıldı.
- Gösterim: 4808
Stanley Kubrick filmleri çevrildiği dönemlerde önemli tartışmalara yol açmış ve bir takım sırlar barındırmıştır. Son filmi olan Eyes Wide Shut da ise, bu sırları göründüğü halde kimsenin algılayamadığını ifade etmektedir. 2001 A Space Odyssey'de varolan sırların neler olduğunu açıklamaya çalışmıştık ve ilginç sonuçlar olduğu söylenebilir.
Clockwork Orange filmi ise, 2001 A Space Odyssey'den sonraki filmi. Bu film Amerika'da büyük tartışmalara neden olmuş ve filmdeki şiddet sahneleri çok eleştirilmişti. Bu yüzden Stanley Kubrick'e İngiltere yolları görünmüş ve orada yaşamaya doğru hareket etmişti.
Film hem bireysel ve hem de toplumsal mesajları birlikte çarpıcı şekilde seyirciye sunmakta. Bugün izlediğinizde bile önemli mesajlarının aynen geçerli olduğunu söyleyebiliriz.
Şiddetli sahneler, Droogiler, Korova Milk Bar, Moloko Vellocet ve benzeri içkiler, seksi masalar ve objeler, film içine aktarılmış. Komik sahneler olduğu gibi iğrenç sayılabilecek sahneler de var. Bir kadına Billy Boy ve ekibi tecavüze edecek iken, onu kurtaran Alex ve ekibinin, başka bir kadına tecavüz etmeleri de çarpıcı sonuçlar. Araba da yapılan hız ve Alman yapımı arabaların yoldan dışarı çıkmaları da, Stanley Kubrick'in Hitler'e kızgınlığın ifadesi sayılabilir.
Aile yapısının sorgulandığı, hapisane sisteminin göze göz dişe diş kavramlarını kullandığı, aşılmaması gereken çizgilerin olduğu bir film Clockwork Orange. İnsanların saat gibi çalıştığı ve suç işlemez hale getirildiğisüreci anlatıyor.Yaratılmak istenen suç işleyemeyen vatandaş modeli için uygulanan yöntemleri da anlatıyor. Parkmore hapisanesi kolaylıkla üniversite kampüsüne benzetilebilir ve insanlar orada eğitilir.
Arkadaşları tarafından terkedilen polise yakalanan Alex. Adının Alexander DeLarge olduğunu öğreniyoruz. Alexander the Great'a çağrışım olsa gerek. Uygulamanın yapıldığı Ludovico Medical Facility'de herşey var, hatta sinema bile. Sinemanın olması daha sonra açıklanacak. Ama bu isimde kodlama var gibi Lou do we go? sorusunu sorar gibi. Hapisanenin adı ise Parkmore. Uzun süre park edilen yer bir hapisane.
Ludovico Hospital
Filmin başka bir sahnesinde dikkatli gözler, 2001 a Space Odyssey afişini görebilirler. Bu bağlantının gösterilmesi aşağıda açıklanacak.
İnsanı saldırganlıktan uzaklaştıran tedavi ise filmlerle yapılıyor. Şiddet içeren filmlerle, ikinci dünya savaşı ve nazi filmleri ile yapılan tedavi. Tedaviyi bulup uygulayan doktorun adı Brodsky, Broadway'i çağrıştırıyor.
Zaten Kubrick'in bu filmi çekmesinin nedeni de bu. Zira kendisini zorlayarak çektirilen 2001 A space Odyssey filminde istemediği kesintiler da yaptırılıyor. Bu yüzden o filmin ve birçok Hollywood filminin içinde yer alan "Educate with entertainment" eğlenerek eğitim kavramına karşı çıkışı da var.
Filmlerle yıkanan Alex'in beyni daha sonra onu tepki gösteremez hale getirecektir. Clockwork Orange bu anlamda da önemli bir film. Bugün filmlerle olduğu kadar medya dünyası, dizi ve filmlerle ile izleyenler terbiye ediliyor. Yaşanan gerçek olaylar gerçekliğini kaybediyor ve birer film gibi izleniyor ve kişiler seyretmeye devam ediyor ama hareket edemez hale geliyorlar. Tepkisiz ve sadece izleyen insanlar. Yaratılmak istenen profil bu.
Fransa'da yaşanan terör olaylarından sonra birçok ülkeden özgürlüklerin askıya alınması, Türkiye'nin doğusunda yaşanan olayların, Türkiye'nin batısında hiç tepki gösterilmeden izlenmesi de bu yüzden. Suriye'de, Irak'ta ve başka ülkelerde yaşanan olaylar izlenmeye devam ediyor, haber kanallarında, web sitelerinde ve gazetelerde. Sadece izleniyor, herhangi bir duygu hissetmeden. Herkes biraz otomatik portakal haline dönmüş gibi.
Bu açılardan da bakıldığında, Stanley Kubrick'in kızgınlıkla çevirdiği bu film, şimdi film olmaktan çıkmış ve hayatın içine akmış durumda.
Savaş, kavga, sex, cinsel objeler, cinsel içerikli tablolar, müzik, Beethoven, uyuşturucu, bıçak, anne, baba, çocuk, ilişkiler, iletişim, politika, bakan, liderlik, incil, rahip, başgardiyan,müdür, bakan, çeteler, hapisane, hastane, sahne, sinema hepsi var, film içinde.
Daha sonra da zarar gören kişinin iyileştirilmesine de yine devlet yardım ediyor. Alex'in davranışları ise çok şey anlatıyor. Düşündükleri ile yaptıkları arasında önemli farklar var ve güçsüz olduğunda güç odakları ile yaptığı işbirliği, çok insanda olabilen kaypaklığı gösteriyor. Çok kızdıkları lideri kolaylıkla alkışlayan insanlar gibi.
Filmin biri en iyi film olmak üzere 4 Oscar adaylığı var ama kazanamamış. Stanley Kubrick'in kendi ürettiği filmin senaryosunu da Anthony Burgess'in aynı adlı kitabından kitabından düzenlemiş. Ancak bir çok filminde olduğu gibi anlatmak istediği konu ile bağlantılı bir kitap bulup, kendi amacına uygun olarak senaryolaştırması, daha sonra çevireceği film Shining filmi dolayısı ile kitabın yazarı Stephen King'in kendisine kızdığını da biliyoruz. Kitapta anlatılanlar ve film arasında farklılıklar olması Kubrcik'in kendi mesajlarını anlatmak istemesinden kaynaklanıyor.
Bir de bu açıdan bakarak filmi izlemenizi tavsiye ederim.Bu yazıdan sonra filmi belki kimse izlemeyecektir ama olsun, kayda geçsin isterim, yine de.
Cengiz Eren
NLP Uzmanı ve Eğitmeni
10.01.2016
Bu filme NLP teknikleri açışından baktığınızda çok şey bulabileceğinize eminim. Bu anlamda bir NLP seminerine eşdeğer bilgiler barındıyor olduğunu dikkatli gözler görebilir.