Öğrenilmiş Çaresizlik ve Learned Helplessness

Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Son Güncelleme: Pazartesi, 05 Nisan 2021 15:53

Cengiz Eren tarafından yazıldı.

Gösterim: 8733

Kavramların Tercümesi

Son dönemlerde yoğun olarak kullanılan öğrenilmiş çaresizlik kavramı, birşey yapamayan insanların, hiç bir şey yapamaz hale gelmesini sağlamaktadır. Tercümesi yanlış olan bu kavramı bu hali ile kamuoyuna ifade eden kişilerin de çaresizlik yaşayacakları söylenebilir. Genellikle copy-paste yazarlar tarafından Türkiye'ye duyurulan bu kavramların yanlış tercüme edilmesi istenen sonuca ulaşmayı engellemektedir, kavramı doğru kabul eden ve üzerinde yorum yapmayı düşünmeyen kişilerde.

Kavramın Gücü

Kavramlar hayatımızda çok önemli. Bir kavram zihnimize yerleştiği zaman bunu değiştirilmesi çok zaman alabailir.. Kavramlar ,metaforlar (benzetmeler) gibi farkında olmadan fırsat ve seçeneklerimiz arttırabilirler ya da azaltabilirler.

Öğrenilmiş Çaresizlik

Öğrenilmiş çaresizlik kavramı da dikkatli bakıldığında zihnimizde engelleyici sorunlar çıkarabilecek bir kavram. Zira tercüme de önemli yanlışlık yapılmış durumda. İngilizcesi Learned Helplessness olan bu kavram kişinin yardım alabileceğinin farkında olmamasını, ve yardım alabileceğini öğrenebileceği anlatılmaya çalışılmaktadır. Kavram yardım içeriği ile ile ilgili olduğu halde Türkçe'ye çare olarak tercüme edilmiş ve çaresizlik olarak sonuçlandırılmıştır. Bu açıdan öğrenmek fiilinin mişli geçmiş zamanda ve edilgen olarak kullanımı ise başka bir sonucu da ortaya çıkarmaktadır. Mişli geçmiş zaman görmediğimiz, yaşamadığımız ama bize anlatılan bir durumu bizim hikaye haline getirerek anlattığımız durumlarda kullanılır.

Böylece öğrenilmiş çaresizlik kavramı kişinin çaresizliği kendisinin bilmediği bir zamanda öğrendiğini anlatmaya çalışmaktadır. Bu da kişiyi rahatlamaya sevkedecek ve farkında olmadan değişime direncini biraz daha arttıracaktır. Zira bu şekilde kişi yapamadıklarını neden yapamadığını farketmetmeden ve üzerinde düşünmeden "ben öğrenilmiş çaresizlik yaşayan biriymişim demek ki" diyecektir. Böylece hayatına değişim için hiçbirşey yapmadan yaşamaya devam edecektir.

Bu kavramı ortaya atan Martin Seligman'ın amacı ise başkadır. Kendinizi yardımsız hissediyor iseniz, yardım alabileceğinizin farkına varıp, bir yere-psikologlara- gidebilirsiniz mesajını kavramsal olarak iletmektir. Böylece bu kavram müşteri çağıran bir kavramdır.  İnsanları harekete davet etmekte ike türkçeleştirilen kavram böyle bir hareket ortaya çıkarmamaktadır.

Kaybetmeyi Öğrenmek

Bir çok kavramda benzer hatalar yapıldığı için sonuçlarının farkında olamamaktayız: Kavramların doğru modelde üretilmesi yukarıda ingilizce kavramın türkçe tam karşılığı "Kaybetmeyi Öğrenmek" olabilir, Kaybeden kişiler farkında olmadan kaybetmeye devam etmek isteyecekler ve kaybedeceklerdir. Ancak anlaşılması gereken kişinin kaybetmeyi nasıl öğrendiği farkettirilebilirse kazanmayı da kolaylıkla öğrenecek duruma gelebilir.

Daha da dikkatli bakıldığında her insan istediği sonuca farkında olmadan ve bilerek ulaşmaktadır, sonuçlar iyi de kötü de olsa bile.

Cengiz Eren

NLP Uzmanı ve Eğitmeni

http://www.erenlp.com

İlgili Linkler:

• Duygusal Kekemelik NLP Köşe Yazısı
• Türk Erkeği Duygusal Kekeme Tuluhan Tekelioglu Cengiz Eren Sabah gazetesi röportajı
• Duygusal Kekemelik ve Sonuçları
• FARKINDALIK HİPNOZU
• Farkındalık Hipnozu

• nlp,
• hayatınızı,
• siz,
• yönetin,
• cengiz,
• eren,
• nlp istanbul
• nlp ankara
• nlp izmir
• nlp adana