Yollar insanları birbirine kavuşturur. Bazen birbirinden ayırır. Ayrılma ya da birleşme noktası eb olabilir, otobüs terminali olabilir, hava alanı olabilir ya da bir liman olabilir. Ayrılmanın hüznü, kavuşmanın sevinci sevinç ve her iki durumda da gözyaşı olabilir.

Hayatı da yol metaforu ile anlatabiliriz. İnsanda bir yolculuğa çıkar doğum sonrasında. Önce aile ile birlikte sonra da yalnız başına. Yaşananlar içinde güzel, iyi hissedilen duygular, başarılar olabildiği gibi, kötü hissedilen, istenmeyen sonuçlar yaşanabilir. Sevinç ve hüzün hayatın farklı zamanlarında yaşanabilir ama hüzünlerin ve acıların önemsenmesi zihnimizde daha derin etkiler bırakabilir. Bu etkiler ise farkında olmadan daha önceki yazılarda bahsedilen mantıksız stratejileri ortaya çıkarabilir.

Yoldaki kavşaklar gibi insan hayatında da dönüm noktaları olacaktır. Ancak bu dönüm noktasının, dönüm noktası olduğunu o anda kavrayabilmemiz pek mümkün olmayacaktır. Belki birkaç yıl belki de yıllar sonra bunu farkedebiliriz.

Hayatımızdaki dönüm noktaları değişimi de ortaya çıkarır. Bu değişim kendi kararlarımızla olursa istenen sonuçları ortaya çıkarırken, başkalarının kararına ve onayına bıraktığımız içeriklerde istemediğimiz sonuçları yaşayabiliriz.

Yıllar önce bana hediye edilen bir kitaptan yola çıkarak ( Tennis the mind game) almaya karar verdiğim NLP eğitiminin bugün yaşadığım sonuçları ortaya çıkaracağını hiç bilemezdim. Hele bunu sadece merak ettiğim için öğrenmeyi istemem de oldukça ilginçti. NLP konusunda bilgi aktarmak seminer vermek, yazılar yazmak, 4 kitabımı yazacak olmam hiç aklıma gelmeyen şeylerdi o zaman. Bazen hayal etmek zihninizi ve istediklerinizin gerçekleşmesini sınırlayabilir, diyebiliyorum.

Bir sayı, bir kitap, bir yol, bir yolcu, evlilik veya boşanma kararı, seçilen eğitim, kurulan arkadaşlıklar, çalınan bir müzik aleti veya öğrenilen bir dans ve binlerce başka şey insan hayatında dönüm noktası olabilir. Burada önemli olan sizin hayattan ne istediğiniz? Ne beklediğiniz? Bunu elde etmek için kaynaklarınızı nasıl zenginleştirebileceğiniz konusunda vereceğiniz kararlar.

Bütün bunlar gösteriyor ki değişim süreci yeni öğrenme süreçleri için verilen kararlar ve öğrenme süreçlerinin tamamlanması ile ortaya çıkabiliyor kolaylıkla.

Sizin hayatınızdaki dönüm noktaları neler. Kaç kez kavşaklardan kendi isteğinizle dönüp yol değiştirdiniz? Bu dönüm noktalarında kararları siz mi yoksa başkası mı verdi ya da onayladı? Bunları farketmeniz gelecekte kendi kararlarınızla yapmak istediğiniz yeni değişimleri başlatabilir. Bugün bulunduğunuz yer istediğiniz yer değilse, değişime çok ihtiyacınız var demektir.

Yolunuz açık, ulaştığınız yer gitmek istediğiniz nokta olsun, kendi kararlarınızla yolunuzu değiştirin isterim. Tabii kaza yapmadan ve yoldan çıkmadan. Her zaman olduğu gibi karar yine sizin.

Cengiz Eren

NLP Uzmanı ve Eğitmeni

http://www.erenlp.com

Posta Gazetesi Bölge Eklerinde yayınlanmıştır.

İyi ve Kötü Tecrübeler

Hayatı yaşarken binlerce olay ve durumla karşı karşıya kalıyoruz. Bazılarını iyi olarak, bazılarını ise kötü olarak hatırlıyoruz. İyi olayları ve iyi hissettiğimiz tecrübeleri önemsemezken, kötü tecrübeler için “bu benim başıma neden geldi”, “ben bunu haketmemiştim” diye düşünüyoruz, konuşuyoruz, anlatıyoruz, sonra tekrar düşünüyoruz. Böylece kötü hissettiğimiz tecrübeler daha etkili şekilde kaydediliyor.

Hatırlamak

Bir iyi tecrübenizi, bir de kötü tecrübenizi hatırlayın? desem, hangisi daha hızlı hatırlanacaktır. Yaşadığımız olayların üzerinden zaman geçtikten sonra oluşan stratejileri, farkında olmadan kullanmaya başlıyoruz. Bu yapıyı farkedemediğimiz için daha girdiğimiz sarmal çevrimden çıkamıyor ve tekrar, tekrar yaşar hale geliyoruz.

Önemli olan bu stratejilerin farkına varmak. Özellikle küçük yaşta yaşanan olaylar bu stratejilerin oluşmasında daha da etkili. Anlaşılması gereken ise, bir tecrübe yaşanıyor ve öğreniliyor ama etkisi o gün başlamıyor olabilir. Uzun yıllar geçtikten sonra bile etki etmeye başlayabilir. Çoğu insanın hayatında bir yakınını kaybedince, narkoz alınca, kaza geçirince ve benzeri büyük olaylarda değiştiğini ve farklılaştığını görüyoruz. Kazanılamayan bir üniversite ya da lise yerleştirme sınavı, işten atılma, kişinin isteği dışında boşanma da farkında olunmayan bir değişimi başlatabilir.

Stratejiler ve Steve Jobs

Bir örnek vermek gerekirse, gerçekten dünyayı değiştiren, iletişimi farklı hale getiren, oyunlarla ve uygulamalarla akıllı telefonu yeniden yapılandıran Steve Jobs. Hayatı boyunca hep çalışmış, ve çok önemli işler başarmış bu değerli kişi dünyayı değiştirirken, kendisini değiştirememiş. Bunun için çok çaba sarfettiği halde.

Şirketini kurup büyüttüğü günlerde bir gün kapı çalar ve içeri bir kadın girer. “Ben senin annenim” der. Jobs o gün büyüdüğü aileye evlatlık verildiğini öğrenir. İstenmeyen olduğunu ilk farkedişidir.

Daha sonra kurduğu firmadan da uzaklaştırılır. İkinci istenmeyen olmak olayı hayatını bir kez daha değiştirir. Şöyle der. “ Müşteri bizden Bir şey isteyemez, biz yapar ve istetiriz”. Bu önemli cümle istenmeyen çocukların kendileri için hiçbirşey isteyemediğini ama kendilerini hep istetmeye çalıştığını gösterir. Belki de annesi ve babasının ona dokunarak veremediği sevgiyi, ürettiği ürünlere kullanıcıları dokundurarak almaya çalışır, Steve Jobs. O kadar büyüktür, anne ve babasından alamadığı sevgi.

Bu sebepten dolayı anne ve babalar kürtaj yaptırmak istedikleri, ama bir nedenden vazgeçtikleri çocuklarına hep, “iyi ki seni doğurmuşum” derler. Zira istenmediğini farkında olmadan da olsa öğrenen çocuk, yakınında bulunanlara onların istediklerinden fazlasını vermeye çalışarak kendisini istetmeye devam edecektir.

Bu süreç özel hayatında da devam edecek sevdiği insanlar için kendisini yoracak ama kendisi için bir şey isteyemeyecektir. Ancak istenmediğini farkettiği durumlarda dünyası yıkılacak, kendisini istemeyen kişiyi yeniden istemesi için elinden gelen herşeyi yapacaktır ki, bu bağımlı beraberlikler yaşayan kişilerde görülmektedir.

Mantıksız Stratejiler

Farklı stratejiler farklı içeriklere bağlı olarak.

Sürekli olarak kazanmaya çalışıp kaybetmeye devam ediyorsa, kaybetmemek için kazanmamak;

Kendi istemediği halde yalnız bırakılmışsa, yalnız kalmamak için yalnız kalmak;

Çok sevip bırakılmışsa ve bundan çok üzülmüşse, sevmemek için sevilmek,

Küçük yaşlarda terkedilmişse (boşanmış aile çocukları), terkedilmemek için terkettirmek;

Sürekli yaptıkları konusunda suçlanmışsa, suçlanmamak için kendisini sürekli suçlamak,

gibi ve benzeri stratejiler hayatını farkında olmadan yönetiyor olabilir. Yaşanan olaylar bu anlamda düşündüğümüzden daha önemli. Atılan bir tokat, öğretmenin öğrenciyi sınıf önünde aşağılaması, anne baba kavgalarına şahit olmak, boşanan ailelerin çocukları, istemediği halde okulundan ayırma, başarının olması gerekenden fazla önemsenmesi, cinsel taciz ve benzeri binlerce durum kişinin yakın ve uzak gelecekteki hayatını etkileyecektir. Bunlardan kurtulmanın çok zor olmadığını da bilmek yararlı olur. Yaşadıklarınızın sonuçlarını öğrenmek için bana yazabilirsiniz.

Umarım bu okuduğunuz yazıdaki olayları yaşamamışsınızdır. Varsa değişim zamanı gelmiş de geçiyor demektir.

Facebook/cengiz.eren

twitter/cengiz_eren

Cengiz Eren

NLP Uzmanı ve Eğitmeni